294 p.
(Nog) niet vertaald
Ik zal maar al meteen beginnen met te zeggen dat Emma Donoghue niet veel verkeerd kan doen bij mij. Zowat elk boek van haar dat ik al gelezen heb werd een topper en Room is zelfs één van mijn favoriete boeken.
En nu is er dus The pull of the stars, gesitueerd in het Dublin van 1918 dat toen kreunde onder de Spaanse griepepidemie. Hoofdpersoon is Julia Power, een verpleegster/vroedvrouw die alles geeft op de griepafdeling van de materniteit. Want niet alleen hebben haar patiënten dus de Spaanse griep, ze zijn ook in verschillende stadia van zwangerschap en gedurende de drie dagen dat we haar volgen, zullen we van euforie naar de diepste ellende worden gebracht.
Dat ik het boek de afgelopen dagen gelezen heb, was eigenlijk best passend want het speelt zich af op 31 oktober en 1 en 2 november, iets wat ik op voorhand niet wist. Het gaf wel een speciaal gevoel dat ik het las op het moment dat het zich ook afspeelde.
Op de eerste dag staat Julia er alleen voor op haar kleine ziekenzaal. De zuster die haar moet helpen is zelf ziek en ze heeft 3 patiënten onder haar hoede die allemaal veel zorg nodig hebben. Gelukkig is er vrijwilligster Bridie die haar een handje komt toesteken. Bridie komt uit het weeshuis, weet niet precies hoe oud ze is, maar is wel een droom van een hulpje. Ze ziet werk en staat al met dingen klaar voor Julia het zelfs nog maar moet vragen.
Naast de ellende rondom de griepepidemie, krijgen we door Bridie ook een inkijkje in de opvanghuizen voor ongehuwde moeders en weeskinderen van de katholieke kerk in Ierland. En dat dat niet fraai was, wist ik al uit films zoals The Magdalene sisters en Song for a raggy boy. En net zoals in deze films, was de werkelijkheid nog erger dan wat beschreven wordt, dat vertelt Donoghue in het nawoord.
De tijdsgeest rond de griepepidemie wordt kennend geschetst, zo worden aanplakbiljetten uit die tijd vermeld, mét regels rond hoe mensen zich moesten gedragen. Regels die niet zo veel verschillen van de regels waar wij ons nu aan moeten houden... Op dat vlak was er wel een soort van herkenning en ook het gevoel dat er in meer dan 100 jaar niets veranderd is. Bijkomende moeilijkheid in 1918 is natuurlijk dat de Eerste Wereldoorlog op zijn laatste beentjes loopt en dat er daardoor ook nog eens schaarste is van zowat alles. Julia woont samen met haar jongere broer die lichamelijk onbeschadigd uit de oorlog gekomen is, maar die nu niet meer praat. Allemaal dingen waardoor het toen véél erger was dan de lockdown die we nu voor de tweede keer door moeten.
De uren op de materniteit zijn van een intensiteit die ik nog niet veel heb gelezen. De bevallingen en aanverwante problemen worden in geuren en kleuren beschreven, het is alsof je er zelf naast staat. En dat is niet altijd iets wat je echt wil... Je raakt ook gefrustreerd - net zoals Julia - door de schaarste van zowat alles wat je medisch nodig hebt en daarnaast door die nonnen die alles willen wegbidden en (mannelijke) dokters die amper weten waarover ze het hebben omdat zowat elk soort dokter die nog beschikbaar is, op de materniteit mag werken.
Op de tweede dag duikt dokter Kathleen Lynn op, een vrouwelijke arts gespecialiseerd in vrouwenzaken. Dit personage heeft ook echt bestaan en dokter Lynn richtte later zelfs het eerste ziekenhuis in Ierland op dat gespecialiseerd was in zorg voor jonge moeders en kinderen. Hier is ze nog een rebelse dokter waarnaar de autoriteiten op zoek zijn, ze heeft namelijk banden met het Irish Citizen Army en is een verwoede suffragette.
En wie nu zou zeggen dat Emma Donoghue teert op de huidige tijd: ze begon het boek te schrijven in 2018, toen de griepepidemie 100 jaar in het verleden lag en er van covid 19 nog helemaal geen sprake was. Het is eigenlijk helemaal toevallig dat we nu parallellen kunnen trekken met de situatie in 1918.
Met andere woorden: dit boek past helemaal in het rijtje van aan te raden boeken van mevrouw Donoghue. Ik kon het met moeite wegleggen, al had ik misschien wel zonder de laatste vijf pagina's gekund.
Viereneenhalf dik verdiende sterren.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten