158 p.
Vertaald uit het Duits: Hotel Savoy
Hoofdpersonage Gabriel Dan keert na WOI vanuit Rusland terug naar huis. Hij heeft er al een barre tocht op zitten, want te voet naar huis keren kost tijd. En nu is hij dus aanbeland in Hotel Savoy in een niet nader bepaalde stad (op de Duitse wikipediapagina van het boek staat dat dit Łódź in Polen is, waar het hotel nog steeds bestaat) die hij de Poort naar West-Europa noemt.
Het hotel is voor Gabriel de verpersoonlijking van huiselijkheid en luxe en hij heeft hoge verwachtingen:
Hotel Savoy met zijn zeven verdiepingen, zijn gulden wapen en een portier in livrei lijkt me Europeser dan alle andere hotels in het oosten. Het belooft water, zeep, closet met waterspoeling, een lift, kamermeisjes met witte kapjes, vriendelijk blinkende nachtspiegels als kostelijke surprises in bruin betimmerde kastjes, elektrische lampen die uit roze en groene kappen opbloeien als uit kelken, rinkelende bellen die aan één druk met de duim gehoorzamen, en met dons gevulde dekbedden die opbollen en met vreugde klaarstaan om het lichaam op te nemen.
Dat klinkt zelfs zo'n 100 jaar later nog niet half slecht...
Maar er is een strakke hiërarchie in het gebouw: de gegoeden huizen op de lagere verdiepingen en hoe hoger je komt, hoe armoediger het wordt. Gabriel zelf belandt op de zesde verdieping, net onder de dienstmeisjes en het variété personeel.
Hij ziet het hotel als een tijdelijke oplossing, voor hij door zal reizen naar zijn eindbestemming die naar ik begrijp Wenen is aangezien hij constant spreekt over Leopoldstadt, een wijk uit die stad... Maar een rijke oom die ook in de stad woont, weigert hem geld te lenen voor de reis, hoewel zijn zoon als een dandy loopt te paraderen en naar Parijs zal gaan om te studeren.
Er zit dan niets anders op dan hier en daar een werkje te zoeken om aan geld te geraken.
Ondertussen blijft de stad overspoeld worden door terugkeerders en is er een opvangplicht in barakken tot de oud-soldaten weer verder trekken. Een oude vriend van Gabriel, Zwonimir, duikt ook op tussen deze teruggekeerden en samen zullen ze de stad onveilig maken.
En dan komt er bericht: Bloomfield komt er aan! Dit is de zoon van een reeds overleden burger van de stad die het in Amerika gemaakt heeft en die alle problemen in de stad zal oplossen. Hij neemt ook zijn intrek in het hotel (op de eerste verdieping weliswaar) en stelt uiteindelijk Gabriel aan als zijn secretaris omdat iemand de stroom aan geldwolven moet triëren.
Herhaaldelijk wordt in het boek vermeld dat je niet los kan komen van Hotel Savoy, dat je eens je er binnen geraakt, er nooit meer uit zal kunnen vertrekken. Ook Gabriel voelt dat zo aan, of ziet dat toch bij andere bewoners van de bovenste verdiepingen die onder de tirannie van de oude liftboy Ignatz lijden (hij is zeker vijftig en heeft biergele ogen, iets wat ook constant terugkomt) en die hen wel geld wil lenen maar enkel tegen een onderpand.
Doet dit alles aan Hotel California van The Eagles denken? Een beetje wel, maar de twee hebben niets met elkaar te maken...
Een andere bedenking die ik mij bij het lezen maakte: de komst van Bloomfield deed mij denken aan De intrede van Christus in Brussel van Dimitri Verhulst. Al is het in dit laatste boek net omgekeerd: heel de stad wordt verfraaid wanneer mensen denken dat Christus er aan komt, terwijl in Hotel Savoy iedereen net alle verfraaiingswerken stillegt in de hoop dat Bloomfield die zal betalen.
Dit was mijne eerste Joseph Roth, naast een paar kortverhalen die ik in Wenen in de Duitse cursus te lezen kreeg. Hij weet heel treffend de waanzin in de stad te beschrijven en de uitzichtloze situatie van zowat iedereen die zich op de bovenste verdiepingen van het hotel bevindt. Het ultieme aflopen van het verhaal is dan uiteindelijk ook geen verrassing.
Vier sterren voor deze kennismaking met Roth, misschien dat er nu eindelijk wat tijd vrij komt om ook Radetzkymars te lezen dat al jaren in mijn kast staat te bestoffen...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten