donderdag 7 maart 2024

Prijzenseizoen: Oscars - bonusbericht

Tja, maandag kondigde ik mijn "laatste" bericht aan over de Oscars en kijk, hier zijn we weer...

En dat heeft alles te maken met het feit dat ik de afgelopen dagen alle genomineerden voor Beste documentaire gezien heb, iets waar ik eerst van dacht dat ik er niet in ging slagen...

De vijf genomineerden zijn niet echt om vrolijk van te worden: dementie, verkrachting, oorlog, vuile politieke spelletjes en terrorisme... het komt allemaal aan bod. En ook hier heb ik een ranking gemaakt, hoewel ik het een beetje vreemd vind om waargebeurde dingen tegen elkaar af te wegen. Ik moet me dus beperken tot hoe de boodschap gepresenteerd wordt.

La memoria infinita / The eternal memory

Deze Chileense docu gaat over Augusto Góngora, bekend journalist die bij alle omwentelingen en grote gebeurtenissen in het land aanwezig was en die nu aan Alzheimer lijdt, en zijn vrouw Pauli die zelf een gevierd actrice en zelfs minister van het land was en de liefde die er nog tussen de twee is.

Ik heb het altijd een beetje moeilijk om naar films over dementie te kijken en dat was hier niet anders (iets van grootste angst die waar wordt enz.). De liefde, attentie en geduld van Pauli voor haar echtgenoot die haar met momenten helemaal niet meer herkent en soms als een klein kind zit te huilen voor een dwaze reden (net als kleuters doen), is gewoon prachtig. Het is enkel jammer dat de documentaire zo chaotisch in elkaar zit: je hebt de scènes met het oudere koppel, fragmenten van Augusto toen hij nog journalist was, hier en daar iets over Pauli als actrice, maar het is allemaal zo onsamenhangend en hier en daar onbegrijpelijk dat ik hier niet echt van kon genieten.

Deze valt hier en daar bij ons nog in zalen te bekijken, maar ik zag hem via VPN op BBC iPlayer.

Bobi Wine: the people's president

Oeganda wordt al sinds 1986 geregeerd door president Museveni, die zich zowat tot dictator voor het leven heeft uitgeroepen. Bij de "verkiezingen" van 2021 werd hij herkozen, al was hij met zijn 77 jaar te oud om volgens de grondwet nog te mogen deelnemen - iets dat hij in de periode ervoor gemakshalve uit de wetteksten liet schrappen.

We volgen hier - in de jaren die voorafgaan aan de verkiezingen van 2021 - Bobi Wine, bekende zanger in Oeganda en omstreken, die het tegen Museveni wou opnemen. En wat we te zien krijgen, tart alle verbeelding. Wine was al verkozen als parlementslid, maar Museveni deed er alles aan om hem te ontmoedigen om als presidentskandidaat op te komen: Wine werd gearresteerd onder valse voorwendsels, mishandeld in de gevangenis en zelfs vergiftigd waardoor hij naar de VS moest om te herstellen. Op een bepaald moment stuurt hij dan ook zijn kinderen naar familieleden in de VS omdat het zo gevaarlijk wordt voor het gezin. Maar Wine zelf blijft doorgaan omdat hij het beste voorheeft met de Oegandese bevolking (waarvan 80% jonger is dan 35) en er een einde moet komen aan de machtshonger van Museveni.

Dat Wine vandaag nog leeft net doordat deze docu gedraaid werd tijdens zijn kandidatuur, zegt eigenlijk genoeg over het regime in Oeganda... 

Deze valt integraal op youtube te bekijken op het kanaal van National Geographic.

To kill a tiger

De 13-jarige dochter van Ranjit werd verkracht door 3 jongens uit hun dorp. Totaal tegen de gangbare opinie wil hij zijn dochter beschermen tegen het lot dat de dorpsoudsten voor haar voorstellen: trouwen met 1 van haar verkrachters om haar "smet" uit te wissen. Hij wil zelfs naar het gerecht trekken om de verkrachters veroordeeld te krijgen. En heel dit gegeven is voor India iets ongehoord: een vader die opkomt voor de rechten van zijn dochter...

Gelukkig wordt het gezin geholpen door mensenrechtenactivisten die het vele geweld tegen vrouwen willen doen stoppen. Maar het is niet makkelijk: het hele dorp keert zich tegen hen, ze ontvangen doodsbedreigingen en de lokale magistraat - die eigenlijk voor het welzijn van zijn burgers verantwoordelijk zou moeten zijn - blijkt een compleet incompetent figuur.

Een krachtige docu waarbij - spoiler - het recht overwint want de verkrachters worden elk tot 25 jaar veroordeeld.

De documentaire staat ondertussen op Netflix. Kijken.

20 days in Mariupol

Toen Rusland Oekraïne binnenviel en Marioepol bedreigd werd, bleven enkele Oekraïense journalisten ter plekke om verslag te doen van de inval. We krijgen dus de eerste 20 dagen van de inval van Rusland vanuit de ogen van de lokale bevolking te zien, met alle angst en miserie die dit met zich meebrengt.

Wie het droog houdt bij de vader die ineenstort boven het dode lichaam van zijn 16-jarige zoon wiens benen werden weggeblazen toen hij met vrienden aan het voetballen was of het koppel met het 2-jarige kindje waar niets meer voor kan gedaan worden, die heeft op deze aardbol niets meer te zoeken... Enkele dagen na de inval werd bovendien een kraamkliniek aangevallen en de beelden daarvan gingen de wereld rond. Als je even daarna een Russische diplomaat in de VS zijn schouders ziet ophalen als hij daarover wordt aangesproken, kan je alleen maar vaststellen dat het daar onmensen zijn in Poetinland.

Deze werd uitgezonden op Canvas en NPO en valt nog op de online platformen van beide zenders te bekijken.

Les filles d'Olfa/Four daughters



Voor mij de sterkste documentaire die ik in deze categorie zag en ook al winnaar van ontelbare prijzen.

Olfa heeft 4 dochters, maar enkel de twee jongsten wonen nog bij haar. De twee oudsten werden verslonden door "de wolf" zoals ze het zelf zegt, maar wat dat juist inhoudt, kom je pas laat in de film te weten.

De documentaire heeft een originele aanpak: regisseur Kaouther Ben Hania huurde 2 actrices in om de oudste dochters te spelen zodat scènes uit het verleden met Olfa en haar twee overgebleven dochters kunnen nagespeeld worden. Er wordt zelfs een actrice voorzien om Olfa te spelen in veel te emotionele scènes.

Wat we te zien krijgen, tart de verbeelding. Olfa leeft diep geworteld in een cultuur van geweld en onderdrukking van meisjes/vrouwen. Ze laat haar dochters niets toe en rost hen af als ze een faux pas begaan. Dat zie je zelfs in de documentaire: 1 van haar dochters vertelt voor camera iets wat Olfa als schandalig beschouwt en ze begint op het meisje te kloppen waarbij de crew tussenbeide moet komen om haar te doen stoppen. Het meest bizarre: dochterlief lacht dit gewoon weg en gooit zelfs een kushandje naar haar moeder... Op een ander moment berispt de actrice die Olfa moet spelen haar zelfs omdat ze vindt dat Olfa een dikke egoïst is die geen aandacht heeft voor de noden en gevoelens van haar dochters (en terecht).

Eens we te weten komen wat er juist met de twee oudste meisjes is gebeurd, krijgt de hele film een heel andere toon en je leeft mee met Olfa en haar twee jongste dochters.

Een sterk staaltje cinema dit. De film is te bekijken op allerlei VOD-diensten tegen betaling, ik zag hem op Sooner want daar heb ik nog wat gratis tickets beschikbaar (met dank aan het Filmfest Gent).

Maar zal dit winnen? De Academy een beetje kennend zal het beeldje waarschijnlijk naar 20 days in Mariupol gaan en da's ook ok.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten